Verblijfsvergunningen dienen aangevraagd te worden bij de lokale immigratiekantoren (Ausländeramt). Om een verblijfsvergunning aan te vragen, dien je eerst te registreren bij je locale Einwohnermeldeamt (registratie kantoor), waar je ook het aanmeldingsformulier voor de verblijfsvergunning kunt krijgen.
Inwoners van de Verenigde Staten van Amerika, Albanië, Andorra, Antigua en Barbuda, Argentinië, Australië, Bahama's, Barbados, Bosnië-Herzegovina, Brazilië, Brunei, Canada, Chili, Colombia, Costa Rica, Dominican, El Salvador, Guatemala, Honduras, Israël, Japan , de Republiek Korea, Macau, Maleisië, Mauritius, Macedonië, Mexico, Moldova, Monaco, Montenegro, Nieuw-Zeeland, Nicaragua, Palau, Panama, Paraguay, Saint Lucia, Saint Vincent en de Grenadines, Samoa, San Marino, Servië, de Seychellen, Singapore, Saint Kitts en Nevis, Taiwan, Timor-Leste, Tonga, Trinidad en Tobago, UAE, Uruguay, Vanuatu, Vaticaanstad en Venezuela kunnen een verblijfsvergunning aanvragen, ook al zijn zij zonder visum Duitsland binnengekomen.
Inwoners van andere landen dienen eerst een visum aan te vragen (en te krijgen) bij de Duitse ambassade in hun land, vóórdat ze naar Duitsland gaan. Mensen die in Duitsland wonen, maar over de grens werken (grenswerkers) moeten een verblijfsvergunning aanvragen in de plaats waar zij werkzaam zijn.
Wanneer je een verblijfsvergunning aanvraagt moet je sommige of alle van de onderstaande documenten kunnen overleggen:
- Een geldig identiteitsbewijs of paspoort met visa
- Twee paspoort foto’s
- Geboorteakte en huwelijksakte (indien van toepassing)
- Bewijs van zorgverzekering
- Je verblijfsregistratie (Anmeldebestätigung)
- Bewijs van inkomen (meestal in de vorm van een brief van je werkgever) of - in het geval van studenten of niet werkenden – een bewijs van financiële middelen ( Finanzierungsnachweis – rond de €700/maand). Zelfstandige ondernemers hoeven hun financiële situatie niet te overleggen.
- Uw huurcontract (indien van toepassing)
- Een gezondheidscertificaat voor verblijfsvergunning ( Gesundheitszeugnis für Aufenthaltserlaubnis), welke je bij elke Duitse Huisarts of gezondheidscentrum (Gesundheitsamt) kunt krijgen. Deze certificaten kosten ongeveer €150 bij een huisarts, en €75 bij de Gesundheitsamt.
- Een verklaring van goed gedrag ( Führungszeugnis), welke je kunt krijgen bij de ambassade of het consulaat van het land waar je de nationaliteit van hebt.
Afhankelijk van de reden van je verblijf in Duitsland kun je ook om de volgende documenten gevraagd worden:
- Werknemers: bewijs van tewerkstelling (meestal een arbeidscontract of brief van je werkgever)
- Studenten: bewijs van inschrijving bij de universiteit
- Zelfstandige ondernemers: bewijs van je status als zelfstandig ondernemer zoals inschrijving bij de kamer van koophandel, of BTW nummer.
- Grenswerkers (mensen die in Duitsland wonen, maar in een ander land wonen, en minimal 1 keer per week naar dat land teruggaan): bewijs van tewerkstelling en bewijs van je verblijf buiten Duitsland
Je doet er verstandig aan om de immigratiedienst in jouw wijk te bellen, om precies te weten te komen welke documenten zij van je zullen vragen. De vereisten veranderen vaak, dus je kunt je beter informeren.
Een Ausländerbehörde is niet bepaald een leuke plaats om je tijd door te brengen, dus probeer zo meerdere ritten te vermijden doordat je een document vergeten bent! Let ook op de openingstijden, daar de meeste immigratiediensten s’middags gesloten zijn.
Houd er rekening mee lang in de rij te moeten staan. Je kunt de Ausländerbehörde meestal van een grote afstand herkennen door de hele lange rij die er voor de deur staat. Probeer vroeg te gaan, zodat je minder lang hoeft te wachten. Neem ook een goed boek mee, zodat je je niet verveelt terwijl je wacht.
Wanneer je aan de beurt bent, dan zul je een gesprek krijgen met een ambtenaar. De ambtenaar zal al je papierwerk nakijken, en indien alles in orde is, ben je binnen 10 minuten klaar. Zo niet, dan word je weggestuurd, en moet je op een andere dag terugkomen om het missende papierwerk alsnog in te leveren.
Je aanvraag voor een verblijfsvergunning zal normaalgesproken binnen een week of twee behandeld worden. Gedurende deze periode krijg je een certificaat waarop staat dat je aanvraag in behandeling is.
Je verblijfsvergunning is alleen geldig indien je hem toont samen met een geldig identiteitsbewijs. Verloopt je paspoort terwijl je in Duitsland bent, dan zul je het gehele proces voor je verblijfsvergunning opnieuw moeten doorgaan! Is je paspoort dus bijna verlopen, vernieuw deze dan alvorens de aanvraagprocedure voor een verblijfsvergunning te starten.
Niet-EU burgers
Niet-EU burgers vallen onder de Ausländergesetz (Vreemdelingen wet) en krijgen een verblijfsstatus afhankelijk van hun redden tot verblijf.
Om Duitsland binnen te gaan en er te verblijven heb je altijd een verblijfsstatus (Aufenthaltstitel) nodig. De vreemdelingenwet ( Aufenthaltsgesetz) maakt onderscheid tussen twee verschillende verblijfsstatus: Ongelimiteerd verblijf (Niederlassungserlaubnis) en Gelimiteerd verblijf (Aufenthaltserlaubnis). Andere belangrijke verschillen in termen van legaliteit hangen af van de reden voor welke de gelimiteerde vergunning is afgegeven.
Aufenthaltserlaubnis – Gelimiteerde verblijfsvergunningen
De Aufenthaltserlaubnis is een gelimiteerde verblijfsvergunning. Voor sommigen is dit echter de basis voor een langer verblijf in Duitsland. Met andere woorden, als er aan bepaalde voorwaarden voldaan word, kan deze vergunning na een bepaalde periode ook omgezet worden in een ongelimiteerde verblijfsvergunning (Niederlassungserlaubnis).
De Aufenthaltserlaubnis word normaalgesproken alleen gegeven bij specifieke redenen voor het binnenkomen van Duitsland. De rechten die je hebt met een Aufenthaltserlaubnis (bijv. het recht op arbeid, immigratie van familie etc.) hangt vaak af van de reden voor welke de Aufenthaltserlaubnis is afgegeven (bijv. Arbeid, training, asiel, tijdelijke bescherming etc.). Het geeft je niet automatisch het recht om te werken.
Werken
Met een verblijfsvergunning heb je alleen het recht om betaald werk te verrichten (als werknemer of zelfstandig ondernemer) indien dit ook nadrukkelijk op de vergunning vermeld staat.
De volgende procedure geld normaalgesproken voor werknemers: De immigratiedienst (Ausländerbehörde) kijkt na of de algemene wettelijke voorwaarden voor buitenlanders zijn voldaan alvorens een Aufenthaltserlaubnis af te geven. Indien alle voorwaarden voldaan zijn zal de immigratiedienst om goedkeuring vragen aan de Bundesagentur für Arbeit (Het arbeidsbureau) om een baan te krijgen.
Goedkeuring word alleen gegeven indien de vacature in kwestie niet door een Duitser of een EU ingezetene of andere werknemers die een voorrangsregeling hebben (bijv. Mensen die al gedurende een langere tijd in Duitsland wonen). Dit word ook wel het Voorrangprincipe (Vorrangprinzip) genoemd. Na een bepaalde periode kun je dezelfde rechten krijgen met betrekking tot de arbeidsmarkt zoals die van Duitsers en EU ingezetenen.
Die Blaue Karte EU - De blauwe EU kaart
De Europese blauwe kaart is een speciale titel onder de verblijfsvergunningen. Het geeft burgers van derde landen (landen buiten het Schengen verdrag) toestemming om 4 jaar lang in Duitsland te blijven.
Om de Europese blauwe kaart te krijgen moet je een universitair diploma of een vergelijkbaar certificaat hebben. Ook moeten mensen die hiervoor een aanvraag doen, bewijzen dat hun baan in Duitsland past bij hun kwalificaties.
Het salaris moet aan minimaal € 49.600 bruto per jaar (2016- cijfer is onder voorbehoud van wijzigingen) voldoen. Voor geschoolde werknemers in de natuurwetenschappen, technologie, wiskunde, informatica en voor medische beroepen is het minimum salaris € 38.688. In dit geval is goedkeuring van de FEA wel nodig.
Na 33 maanden een dergelijk baan gehad te hebben kan een persoon een permanente verblijfsvergunning krijgen. Met de juiste kennis van de Duitse taal (niveau B1) kunt u de permanente verblijfsvergunning ook al krijgen na 21 maanden.
Hooggekwalificeerde werknemers bij wie sprake is van bijzondere economische of sociale belangen voor Duitsland kunnen een permanente verblijfsvergunning krijgen vanaf het begin. Als een persoon voldoet aan de eisen zal worden beslist op individuele basis.
Een eventuele echtgenoot of echtgenote hoeft geen kennis van de Duitse taal nodig hebben en mag direct werken na permanente verblijfsvergunning is verleend.
Niederlassungserlaugnis – Permanente verblijfsvergunning
De Niederlassungserlaubnis geeft je het recht om permanent in Duitsland te verblijven. Het heeft geen limieten met betrekking tot tijd of locatie, en geeft je het recht om betaald werk te verrichten zonder goedkeuring aan te vragen bij het arbeidsbureau.
Deze ongelimiteerde verblijfsvergunning geeft je het recht om elk soort betaald werk te verrichten (met uitzondering van een aantal beroepen, in bijvoorbeeld de medische wereld zoals doctors, en voor functies als ambtenaar).
Zodra je aan alle voorwaarden voldoet, dien je de Niederlassungserlaubnis aan te vragen. In de meeste gevallen word deze niet direct afgegeven. Er zijn uitzonderingen, zoals bijvoorbeeld voor mensen met een hoog opleidingsniveau.
Mensen die een speciale status genieten volgens de Federale Republiek van Duitsland (bijv. Joden uit de voormalige Sovjetunie) kunnen bij aankomst in Duitsland direct een permanente verblijfsvergunning krijgen.
Alle andere mensen krijgen deze alleen na een bepaalde verblijfsduur in Duitsland. Je kunt, indien je aan een aantal voorwaarden voldoet, in aanmerking komen voor een ( Niederlassungserlaubnis) afhankelijk van de reden voor welke de ( Aufenthaltserlaubnis) is afgegeven.
Er moet aan de volgende voorwaarden voldaan worden om voor een permanente verblijfsvergunning in aanmerking te komen:
- Je moet minimal vijf jaar in het bezit zijn van een verblijfsvergunning ( Aufenthaltserlaubnis)
- Je moet vijf jaar gewerkt hebben, en de sociale bijdragen betaald hebben
- Je moet verzekerd zijn van een inkomen
- Je moet voldoende woonruimte hebben voor jouw en je familie
- Je moet voldoende kennis hebben van de Duitse taal
- Je moet de basisprincipes van de Duitse wet en sociale systeem kennen
Voor echtgenoten/s is het voldoende indien de partner werkt en de sociale bijdragen betaald. Voor kinderen zijn er veel uitzonderingen. Over het algemeen krijgen zij een permanente verblijfsvergunning indien zij op hun 16 jarige leeftijd al vijf jaar in het bezit zijn van een verblijfsvergunning.
Er zijn ook speciale regelingen voor erkende vluchtelingen. Zij kunnen meestal na drie jaar al een permanente verblijfsvergunning aanvragen.
Verblijf en Studeren
Buitenlanders kunnen een verblijfsvergunning krijgen om te studeren. Je kunt met deze vergunning maximaal 3 maanden in Duitsland verblijven, dit kan verlengd worden maar dit hangt af van de Duitse overheid. Indien je bij een universiteit geaccepteerd word, dan geld deze voor 2 jaar, welke je normaalgesproken kunt verlengen tot het einde van je studie.
Gedurende je studie mag je maximaal 120 dagen of 240 halve dagen werken. Je mag ook deeltijd werk verrichten bij de universiteit.
Wanneer je je studie succesvol hebt afgerond, kan je verblijfsvergunning met een jaar verlengd worden voor het zoeken naar een baan. Om deze vergunning/verlenging te krijgen moet de functie in hetzelfde vakgebied liggen als de afgeronde studie, en het moet een functie zijn waar buitenlanders naar mogen solliciteren. (Over het algemeen betekend dit dat Duitsers of anderen met voorrang deze functie niet kunnen uitvoeren).Voor meer informatie over studeren in Duitsland, klik hier .
Verblijf voor beroepsonderwijs/cursussen en training
Een verblijfsvergunning kan ook afgegeven worden met als doeleinde het volgen van een cursus of training. Normaalgesproken dien je hoervoor goedkeuring te krijgen van de Bundesagentur für Arbeit (Arbeidsbureau) tenzij wettelijk anders is bepaald of door afspraken tussen overheden. Deze vergunning kan met maximaal 18 maanden worden verlengd.
Hier kun je meer informatie vinden.