Je zult in de meeste gevallen zelfs een verblijfsvergunning geweigerd worden wanneer je geen basisverzekering hebt, een ziektekostenverzekering is verplicht voor alle studenten en werknemers in Duitsland, je kan dus niet beginnen met werken of studeren wanneer dit niet geregeld is.
Sinds 1 januari 2009 is iedereen die woonachtig in Duitsland is verplicht om over een ziektekostenverzekering te beschikken van een zorgverzekeraar met een licentie in Duitsland.
Echter, als je van plan bent langdurig in Duitsland te verblijven moet je de kaart vervangen voor een lokale ziektekostenverzekering. Houders van de Europese ziekteverzekeringskaart (EZVK) hebben recht op medische verzorging onder dezelfde voorwaarden als Duitse burgers. Echter, als de houder van plan is om langer in het land te verblijven dan één jaar (of werkzaam wordt in Duitsland) moet de houder zich aanmelden voor een verzekering met een lokale zorgverzekeraar. Wanneer je voor langere tijd in Duitsland wilt verblijven, zul je een Duitse ziektekostenverzekering moeten nemen.
De bijdrage aan de ziektekostenverzekering zijn ongeveer gelijk verdeeld tussen werkgevers en werknemers. Duitsers zijn ook verplicht om een lange-termijn zorgverzekering te hebben, tegen betaling van 2,2% van hun bruto-inkomen. Ziektekostenverzekeringen zijn onderdeel van het sociale voorzieningenplan. Meer informatie hierover vind je op de pagina over sociale voorzieningen . Voor studenten zijn vaak verzekeringsplannen met lagere maandelijks lasten beschikbaar.
Het ziekenfonds en particuliere verzekering
Er bestaan twee soorten ziektekostenverzekeringen:
(a) Ziekenfonds verzekering, welke door de Duitse overheid word aangeboden. Deze vorm is in vele gevallen verplicht voor buitenlanders en de meeste Duitsers.
(b) Partikuliere ziektekosten verzekering, welke vaak meer extensieve kostendekking biedt, maar niet voor iedereen voordelen biedt.
Het is voor de meeste mensen niet van toepassing om van het ziekenfonds te switchen naar een particuliere verzekeraar. In het kiezen tussen de twee bovengenoemde verzekeringen, volg dan de volgende stappen:
a) vraag of het mogelijk is om te mogen kiezen tussen de verschillende verzekeringsvormen, wanneer je alleen voor een ziekenfondsverzekering kan kiezen, hoef je niet verder te vragen. Om te zien of je mag kiezen, lees dan verder op de pagina.
b) wanneer je wel mag kiezen, weeg dan de verschillende prijzen en dekkingen tegen elkaar af voordat je een beslissing gaat maken.
Ook al lijkt dit een ingewikkeld proces, neem toch de tijd om de juiste beslissingen te maken. De volgende tekst helpt je daarbij.
Voor wie is het ziekenfonds verplicht?
Het ziekenfonds is verplicht voor de volgende groepen:
- Alle werknemers met een inkomen hoger dan €400 per maand maar onder een bepaald jaarlijks limiet. Alle werknemers in Duitsland zijn verplicht een ziektekostenverzekering te hebben. Tot een bruto salaris van 50.850 EUR (bovenste inkomensgrens voor 2012) moet men verzekerd zijn door een wettelijk goedgekeurde zorgverzekeraar;
- Studenten op hogescholen en universiteiten. De huidige premie voor de gezondheid en de verpleegkundige zorg begint bij €77,90 per maand voor een lokale student ouder dan 23 jaar zonder kinderen. Internationale studenten kunnen een verzekering krijgen vanaf 26 EUR per maand;
- Mensen die stage lopen;
- Gepensioneerden die het merendeel van de laatste helft van hun werkjaren ook in het ziekenfonds zaten zowel al hun familieleden;
- Werkelozen die een uitkering ontvangen. (informeer naar de uitzonderingen)
Je kunt binnen 3 maanden vrijwillig in het ziekenfondsplan komen indien je aan één van de volgende voorwaarden voldoet:
- Je zat in het ziekenfonds en je voldoet aan bepaalde verzekeringsperioden.
- Je bent werknemer en je inkomen van je voorgaande baan is hoger dan het gestelde jaarlijkse limiet, en je binnen 3 maanden na het aangaan van je nieuwe baan hebt aangemeld voor het ziekenfonds.
- Je zeer gehandicapt bent (er gelden ook andere voorwaarden).
- Je was via een familielid verzekerd voor een bepaalde minimale periode en deze verzekering is niet langer geldig.
Studenten van de landen die afspraken hebben gemaakt met Duitsland over ziektekostenverzekeringen, zijn ook in Duitsland door hun eigen polis gedekt. Voor meer informatie neem contact op met je huidige verzekeraar. Je zal bij aankomst in Duitsland aan moeten tonen dat je onder deze regeling valt. Dit geldt voor:
- EU-burgers die beschikken over een Europese ziekteverzekeringskaart kunnen gebruik blijven maken van het zorgsysteem van hun land. Ze moeten wel hun Europese ziekteverzekeringskaart laten zien bij een ziekenfondskantoor en een vrijstelling aanvragen.
- Inwoners van buiten de EU die voor korte termijn willen verblijven en hun zorgverzekeraar niet willen veranderen tijdens hun verblijf in Duitsland moeten een bevestiging van hun verzekeringsmaatschappij bij zich hebben in het Engels en Duits dat hun verzekering alle mogelijke medische kosten dekt. Dit document moet worden ingediend bij een Duitse wettelijke ziektekostenverzekeraar voor goedkeuring. Als het document wordt goedgekeurd, zal een vrijstelling voor de wettelijke Duitse ziekteverzekering worden toegekend.
- Inwoners van buiten de EU voor lange termijn willen verblijven moeten een een contract met een lokale zorgverzekeraar afsluiten, afhankelijk van hun situatie (freelancers en zelfstandigen moeten zich aanmelden voor een privé-zorgverzekering).
Ook het Duitse ministerie van gezondheid en sociale zekerheid biedt informatie aan over dit onderwerp: www.bmgs.bund.de .
Wie komt er in aanmerking voor een particuliere verzekering?
In theorie komen alle mensen die niet in de bovenstaande categorieën vallen in aanmerking voor de particuliere verzekering. Wees ervan bewust dat, wanneer je eenmaal naar het particuliere systeem bent overgestapt, het erg moeilijk is om weer terug te switchen. Terug veranderen naar het ziekenfonds is mogelijk onder de volgende omstandigheden: als iemand heeft zijn baan heeft verloren, je salaris is lager dan 50.850 euro, je zelfstandige geweest bent maar nu in full-time loondienst bent met een vergelijkbaar salaris. Let er dus op of er wel goed aan gedaan word om überhaupt een particuliere verzekering af te sluiten.
Indien je geen ziekenfonds verzekering wilt, en niet terug kan bij je voorgaande verzekering, dan moeten de particuliere ziektekostenverzekeringen je een basisverzekering aanbieden tegen hetzelfde tarief van de ziekenfondsverzekering vanaf 2009.
Wat zijn de voor- en nadelen van de twee soorten verzekeringen?
Er is geen standaard antwoord op deze vraag, het hangt van de persoonlijke situatie waarin je verkeerd af. Om je toch een idee te geven, hebben we enkele voor- en nadelen op een rijtje gezet:
Kosten: de voornaamste verschillen zijn de hoogte van de kosten en de manier waarop zij worden bepaald.
- Voor een ziekenfondsverzekering worden de kosten gebaseerd op het bruto inkomen, veelal rekent de verzekeraar rond de 15.5% plus een extra. Wanneer je een hoog inkomen hebt, kan je misschien beter naar een particuliere verzekering overschakelen.
- Voor een particuliere verzekering worden de kosten gebaseerd op je risiconiveau. Dit zorgt er bijvoorbeeld voor dat ouderen vaak meer betalen dan jongeren. Dit is gebaseerd op de kosten van een medische behandeling op verschillende leeftijden. Hoe ouder je bent, hoe onaantrekkelijker het dus wordt om een particuliere verzekering aan te nemen.
De betalingen die van je loon afgaan, worden altijd tussen werknemer en gever gedeeld, onafhankelijk van het type verzekering.
Betaling van medicijnen en behandelingen: Wanneer je een verzekering hebt via het ziekenfonds, betaal je eerst een gedeelte van het bedrag dat je verschuldigd bent, en de verzekeringsmaatschappij betaalt dan de rest.
In het geval van een particuliere verzekering, betaal je eerst zelf het volle bedrag, welke je verzekeraar daarna zal terugbetalen.
Particuliere verzekeringen
Deze soort verzekering biedt een betere dekking, vooral in het geval van het verblijven in een privé-kliniek, of het nemen van een alternatieve therapie zoals acupunctuur of homeopathische behandelingen. In sommige gevallen worden deze behandelingen niet vergoed door het ziekenfonds. In de afgelopen jaren hebben sommige ziekenfondsverzekeringen hun dekkingen uitgebreid voor alternatieve genezingsmethoden, maar dit is nog niet zo breed gedekt als bij de particuliere verzekeringen.
Bij de dokter zal je waarschijnlijk voorrang krijgen aangezien je meer opbrengt dan een door het ziekenfonds verzekerd persoon. In sommige praktijken worden alleen maar particulier verzekerde patiënten geholpen. Ook een voordeel is dat de behandeling je helemaal niets kost in de meeste gevallen, je moet ze wel eerst zelf in het geheel betalen.
Sommige verzekeraars verplichten je wel om een jaarlijks bedrag zelf te betalen, het zogenaamde Selbstbehalt, dit verlaagd de contributiekosten wel.
Ziekenfondsverzekeringen
Hoewel er veel klachten komen van de Duitse bevolking over het verval van de goede regelingen, zijn er nog steeds een aantal voordelen aan het hebben van een ziekenfondsverzekering. Zo is bijvoorbeeld de hele familie meeverzekerd zonder extra kosten. Je partner en de kinderen tot een zekere leeftijd, wanneer zij gezamenlijk niet meer verdienen dan 365 EUR per maand. In het geval dat ze werkzaam zijn, mag hun inkomen niet meer dan 400 euro per maand zijn.
De overheid is het bedrag dat de ziekenfondsverzekerden zelf moeten betalen te vergroten, zoals kosten gemaakt bij de opticien en de orthodontist worden nu nog maar nauwelijks vergoedt.
Meer informatie over de ziekenfondsverzekering
Achter de ziekenfondsverzekering ligt een netwerk van non-profit organisaties welke met de Duitse staat samenwerken en zo de Gesetzliche Krankenkassen (gezamenlijke ziektekostenverzekeraars) vormen. De grootste verzekeraars hierin betrokken zijn TK, AOK, en BEK. Sinds 1996 is elke inwoner van Duitsland vrij om te kiezen bij welke verzekeraar hij wil horen, maar overal zijn zij qua dekking allemaal hetzelfde. Echt verschil ligt in de contributies die men betaald.
Elke verzekeraar geeft je bij afsluiting van een polis een plastic verzekeringskaart die je mee moet nemen bij een bezoek aan de dokter, tandarts, oogarts of specialist.
Wees ervan bewust dat de regelgeving betreffende de verzekeringsvoorwaarden regelmatig veranderd. De vergoedde kosten in 2007 waren:
- Medische behandelingen en tandheelkundige kosten, waarbij je vrij gelaten wordt in het kiezen van een (tand)arts;
- Een ziekenhuisbehandeling;
- Medicijnen, verbanden en medische hulpmiddelen, zoal gehoorapparaten en rolstoelen;
- Krankengeld (uitkering) normaal gesproken betaalt je werkgever je 6 weken door in het geval dat je niet kan werken, daarna betaald de verzekeraar 70% van je normale salaris door voor een maximum van 78 weken;
- Preventieve maatregelen tegen bepaalde ziektes;
- Preventieve tandheelkundige maatregelen en individuele of in groepsverband werkende profylactische maatregelen;
- Preventieve inentingen, inentingen voor niet-werk gerelateerde reizen uitgesloten;
- Tandheelkundige behandelingen, normaalgesproken tot de leftijd van 18 jaar;
- Medisch benodigde vullingen en kronen;
Wanneer je kinderen hebt, zijn er extra regelingen van toepassing, voor deze informatie kan je terecht op de website van het ministerie van gezondheid en sociale voorzieningen: www.bmgs.bund.de .
Patiënten die gedekt worden door het ziekenfonds zijn verplicht om 10 EUR per kwartaal jaar betalen voor het geval ze medische hulp nodig hebben in een periode van 3 maanden. Dat wil zeggen dat, 10 EUR moet betaald worden voor het eerste doktersbezoek tijdens een kwartaal. Als een persoon maakt geenbezoeken in een kwartaal, wordt geen betaling vereist. Ook al vinden er meerdere bezoeken plaats tijdens een kwartaal, de prijs is nog steeds 10 euro die betaald wordt bij het eerste bezoek. Patiënten moeten vragen om een factuur hun eerste bezoek omdat ze dat nodig hebben om te bewijzen dat de kwartaalbelasting is betaald en zij zullen niet worden gevraagd om opnieuw te betalen als zij medische hulp nodig hebben in de toekomst. De tandarts kost ook 10 euro voor het eerste bezoek per kwartaal.
Sinds maart 2004 is in de volgende gevallen een eigen risico aan de kosten verbonden:
- Kunstgebitten, 20% tot 70% van deze kosten worden mogelijke betaald door het ziekenfonds.
- Een gedeelde kostenpost voor ziekenhuisverblijf en het verblijf ineen rehabilitatiecentrum (€10 per dag voor maximaal 28 dagen); 10% van de kosten van voorgeschreven geneesmiddelen met een minimum van €5 en een maximum van €10.
Wanneer je inkomen onder een bepaald niveau ligt, kan je van deze verplichtingen worden ontheven.