Over het algemeen gezien is het onderwijssysteem toch erg vergelijkbaar in de verschillende kantons, de volgende niveaus worden onderverdeeld:
Kleuteronderwijs
De kleuterschool is niet verplicht in alle kantons, maar bijna alle kinderen (98.5%) gaan naar de kleuterschool (école enfantine / jardin d´enfant / Scuola dell´infanzia) gedurende 2 jaar voordat ze met de basisschool beginnen. Normaal gesproken beginnen kinderen met de kleuterschool wanneer ze 4 jaar zijn.
In sommige kantons, zoals Zurich en Geneva, is het laatste jaar in de kleuterschool verplicht. Publieke kleuterscholen zijn gratis.
Op de kleuterschool leren kinderen kunst, handenarbeid, muziek, dans, educatieve spelletjes, waarnemingsactiviteiten, luistervaardigheden en – gedurende het laatste jaar – basisvaardigheden schrijven, lezen en wiskunde. Zwitserse kleuterscholen staan bekend om hun creative manier van lesgeven.
De schooltijden zijn misschien wat vreemd, daarom hebben veel werkende ouders moeilijkheden met dit systeem. Studenten hebben ongeveer 2,5 uur les in de ochtend. Gedurende de lunch zijn veel kleuterscholen gesloten, dat betekent dat kinderen naar huis moeten om te eten. Vaak kan dit een probleem veroorzaken wanneer ouders werken, waardoor ouders naar huis moeten om voor hun kinderen te zorgen.
Voor kinderen is de kleuterschool de eerste ervaring in een groep en zonder ouders, daarom is het een goede manier om in een gemeenschap te integreren. Onderzoek heeft uitgewezen dat kinderen die niet hebben deelgenomen aan de kleuterschool een ernstige sociale achterstand oplopen op de basisschool.
Basisschool
De basisschool (primarschule / école primaire / scuola primaria o elementare) is verplicht voor alle kinderen in Zwitserland in de leeftijd van 6 jaar. Het is afhankelijk van het kanton hoe lang de basisschool duurt, meestal 4 tot 6 jaar.
De meeste basisscholen geven les in één taal, dit is Duits, Frans, Italiaans of Reto-Romaans. Kinderen gaan meestal naar een school waar les wordt gegeven in de taal wat ze thuis ook spreken. Alle vakken worden op de basisschool gegeven door één leraar.
Voortgezet onderwijs
Ná de basisschool is het tijd voor kinderen om een keus te maken naar welke school ze gaan, dit is afhankelijk van hun interesse. Ze kunnen kiezen uit een academisch- of een beroeps- georienteerde studie. Academisch-georienteerde studenten gaan naar een Gimnasium of Kantonschule, en krijgen een Matura, dit is een diploma na het behalen van het eindexamen. De matura is noodzakelijk voor een universitaire studie. Bij een beroeps-georienteerde studie krijgen studenten een beroepsdiploma.
Het voortgezet onderwijs is verdeeld in het lager voorgezet onderwijs en hoger voortgezet onderwijs. In het lager voortgezet onderwijs krijgen studenten verschillende vakken: hun nationale talen (Duits, Frans, Italiaans of Reto-Romaans), 2 vreemde talen (meestal Engels en Duits, Frans of Italiaans), wiskunde, natuurkunde, aadrijkskunde, geschiedenis, maatschappijleer, economie, kunst, muziek en sport. Kinderen krijgen ook beroeps- begeleiding en voorbereiding.
Aan het einde van het lager voorgezet onderwijs kunnen kinderen gaan kiezen wat ze willen studeren (academisch of beroepsgericht). Wanneer kinderen het lager voortgezet onderwijs hebben afgerond is het niet meer verplicht naar school te gaan.
Gedurende het hoger voortgezet onderwijs kunnen kinderen die de academische leerweg hebben gekozen een keus maken tussen verschillende matura richtingen. 6 verschillende richtingen zijn mogelijk: Wiskunde en wetenschappen (Matematisches und Naturwissenschaflisches Gymnasium), Moderne talen (Neusprachliches Gymnasium), Klassieke talen (Altsprachliches Gymnasium), Economie (Wirtschaftgymnasium), Muziek en kunst (Musisches Gymnasium) of Sport (Sportgymnasium).
Op de leeftijd van 18 à 19 jaar kunnen studenten deelnemen aan het matura examen. Wanneer ze het matura diploma hebben ontvangen hebben ze toegang tot een universitaire studie.
Studenten kunnen ook een beroepsschool (Berufslehre) kiezen voor het hoger voortgezet onderwijs. Om toegang te hebben tot een beroepsschool moet je vaak een examen afleggen. Na de beroepsschool kunnen studenten doorstuderen op een Fachhochschule (technische school) of een Höhere Fachschule (beroepsschool).
Inschrijving bij Zwitserse scholen
Ieder ingeschreven Zwitsers kind tussen de 6 en 15 jaar moeten ingeschreven staan bij een basisschool of in het voortgezet onderwijs. Je hebt een keus in verschillende scholen, zeker in de grote steden. Om je kind in te schrijven heb je de volgende documenten nodig:
- Geboorteakte (livret de famille)
- Gezondheidsverklaring en ongevallenverzekering
- Verblijfsvergunning
Omdat elk kanton andere regels en procedures heeft moet je van te voren goed na kijken wat de regelingen zijn van het desbetreffende kanton.